Binnen BESIX Group willen we graag het maximale uit het BIMmen halen. Een BIM-model is een rijke bron aan informatie waarmee bijvoorbeeld binnen BESIX Nederland al vooraf en tijdens het bouwproces voordeel wordt opgedaan. Bij de BESIX spin-off Aug∙e zijn we ervan overtuigd dat ook na het bouwproces voordeel te behalen is. Aug∙e staat voor Augmented Energy en heeft als doel tegen 2027 1.5 miljoen mensen van elektrische flexibiliteit te voorzien en daarmee de broodnodige energietransitie te ondersteunen. Om dit te bewerkstelligen bouwt Aug∙e boven op energieoptimalisaties aan de volgende generatie slimme gebouwen en gemeenschappen. Op die manier wordt de eindgebruiker van het gebouw nauwer betrokken, zodat enerzijds de beleving dan de eindgebruiker verbetert en anderzijds de energieoptimalisaties profiteren van de bijkomende interactie.
Het succesvol opzetten van deze slimme gebouwen vereist een digitale representatie van het gebouw, oftewel een ‘Digital Twin’. Deze wordt opgebouwd uit statische data en wordt nadien verrijkt met live data. Het is exact voor deze statische data dat het BIM-model een zeer waardevolle basis vormt.
Energieoptimalisaties in de snel veranderende energiemarkt
Interactie met eindgebruiker
Hieronder wordt de ideale workflow voorgesteld om te verzekeren dat het BIM-model een goede basis is voor het creëren van een digital twin. De ‘smart building’-vereisten worden idealiter al bij de eerste iteratie opgenomen in de taakomschrijving, zodat de benodigdheden duidelijk zijn om aan de eindklant zijn wensen met betrekking tot het ‘Smart Building’-domein te voldoen. Dit geeft de beste garanties op een tevreden eindklant en is dus in het belang van alle partijen rond de tafel.
Concreet betekent dit dat de Smart Building Engineer, een rol die ik zelf opneem in verscheidene projecten, in coördinatie met de BIM-team deze minimale vereisten vastlegt. Verder is ook het classificatiesysteem belangrijk. Voor het classificatiesysteem werkten BESIX en Aug∙e in het verleden met Uniclass 2015. Dit classificatiesysteem moet overigens ook gealigneerd worden met de definition language (ook wel ontologie genoemd), zie volgende paragraaf.
Door het volgen van deze aanpak worden de BIM’ers en de (onder)aannemers tijdig ingelicht welke informatie in de BIM-modellen moet worden opgenomen, opdat de gewenste ‘use cases’ beschikbaar worden tijdens de operationele fase van het gebouw. Na de constructiefase wordt de statische data uit de BIM-modellen verrijkt met live data van technische installaties en omgevingssensors, zodat de Digital Twin ‘tot leven’ komt.
Principeschema workflow
Het hoofdkantoor van BESIX-NL in Dordrecht: Voorbeeld van BIM-model verrijkt met live data
Om de digital twin te hosten maakt Aug∙e gebruik van Azure Digital Twin (ADT) en de bijhorende Digital Twin Definition Language (DTDL). Het is belangrijk om op te merken dat een dergelijke Definition Language belangrijk is om de datauitwisseling te standardiseren, zowel intern als extern. Het laat toe om transparant samen te werken met andere partijen en het garandeert dat de eindklant op elk moment vrij is om zijn datamodel op te vragen, zonder vast te zitten aan een bedrijfspecifieke implementatie.
Aug∙e maakt gebruik van de DTDL-versie gebaseerd op Real Estate Core (REC). REC vormt een stevige, open-source basis voor het modelleren van een digital twin. De ontologie wordt al enkele jaren geaccepteerd als standaard in vastgoed. Om alle Aug∙e functionaliteiten in het energiedomein toe te laten heeft Aug∙e enkele suggesties tot uitbreiding gedaan. Hieronder wordt zowel een conceptueel voorbeeld gegeven, als een werkelijk twin gehost in Azure Digital Twin.
Conceptueel illustratie van het DTDL-gebruik om een Digital Twin te modelleren
Voorbeeld van een Digital Twin
Het grote voordeel van een digital twin is dat de representatie van het gebouw toelaat om het geheel vanuit verschillende hoeken te bekijken: Zowel het spatiele model (die 1-op-1 uit het BIM-model komt) als het energiemodel kunnen eenvoudig worden opgevraagd in functie van de te behandelen use case. Zo kunnen de energieoptimalisatie algoritmes gebruik maken van de informatie (comfortfeedback, reservaties, etc.) over vergaderzalen of verdiepingen op voorwaarde dat deze ruimtes gelinkt zijn aan de juiste technische installaties. Ook laat het energiemanagers toe hun analyses in het Aug∙e-platform vanuit de verschillende perspectieven uit te voeren: ruimtelijk of de hiërarchische meterrelaties.
In de operationele fase wordt er dus een directe meerwaarde gecreëerd op basis van de reeds geïnvesteerde manuren om de BIM-modellen te maken, met hopelijk een tevreden opdrachtgever als resultaat. Om de zaken tastbaar te maken, volgen twee afbeeldingen van dezelfde digital twin. Eenmaal wordt een overzicht van de elektrische componenten en hun onderlinge relaties voorgesteld, terwijl de tweede afbeelding het spatiele model toont met de ‘gebouw’-‘verdiep’-‘lokaal’-hiërarchie.
Energiemodel
Spatiele model
Wil je meer weten over hoe BIM kan ingezet worden voor het bouwen van digital twins die meehelpen aan de energietransitie? Aarzel niet om je in te schrijven voor onze masterclass tijdens de BIM Onderwijsdag op 4 oktober in de Jaarbeurs. Ook kun je bij ons langskomen op de stand. Tot slot kun je ook eens een kijkje nemen op www.BESIX.com, de Aug∙e-website of LinkedIn-pagina en neem contact met mij op michiel.dhont@aug-e.io.
Michiel Dhont
