BIM innovaties gaan erg moeizaam. Maar waarom?

De BIM wereld om ons heen bruist van nieuwe ideeën en initiatieven op gebied van innovatieve projecten en opleidingen.

Om een paar innovatieve BIM gerelateerde projecten te noemen:

• BIM Onderwijs dag 10-10-2017 en BIM Studenten Battle (o.a. door BIMregister, Bouwend Nederland, UNETO-VNI, BIR en partners)
• Uniforme Objecten Bibliotheek (UNETO-VNI)
• BIM Gebouwdossier (BIR/BIMloket)
• DSBI /Digitaal Stelsel Bouw en Installaties (UNETO-VNI, Bouwend Nederland, FEDET, HIBIN)
• Centers of Excellence samen met Onderwijs, Bedrijfsleven en Kennis instituten (WOI)
• BIM en System Engineering nieuwe leer methode TU Delft ism hbo en bedrijfsleven
• Basic BIM opleiding voor MKB bouw en installatie (hbo en bedrijfsleven)
• Onderzoek programmering installatietechniek TU Delft ism bedrijfsleven, hbo en kennisinstituten gecombineerd met Masterclases(WOI).

Voor al deze projecten zijn tientallen enthousiaste mensen actief om deze – voor de BV Nederland – belangrijke projecten van de grond te tillen en verder uit te ontwikkelen. Nieuwe innovaties als deze maken het ook mede mogelijk om oplossingen aan te dragen voor  een aantal (maatschappelijke) vraagstukken zoals bv energie transitie, duurzaamheid, energie neutraal bouwen, renoveren, circulariteit, data inventarisatie & integratie, standaardisatie en smart buildings.

Genoemde projecten zijn o.a. gebaseerd op uniforme data & informatie uitwisseling, kennisoverdracht, nieuwe leertrajecten, brede samenwerking in de sector en leiden tot verhoging van productiviteit, kwaliteit, veiligheid en efficiency.

Drivers zijn o.a. open standaarden, digitalisering, data inventarisatie & analyse, intelligente software, slimme sensor technologie, internet of things en kennisoverdracht via onderwijs/beroeps opleidingen. In de opstart fase van deze projecten zijn initiële investeringen noodzakelijk.

In het verleden heeft de installatiesector laten zien dat het zijn sporen verdiend heeft als het gaat om succesvolle innovaties. In Nederland is in de jaren 2000 de ETIM standaard  verder uit ontwikkelt. ETIM staat voor Europese Technisch Informatie Model en heeft een boost gegeven aan standaardisatie in handels en product data informatie uitwisseling en een BIM acceleratie in de Bouw & Installatie sector. Momenteel wordt de ETIM standaard in 17 Europese landen toegepast. Daar mogen we best trots op zijn in Nederland. Recent is ETIM MC (Modeling Classification) ontwikkelt. Hiermee is het mogelijk in BIM te calculeren en 3D te moduleren. De thans in ontwikkeling zijnde Uniforme Objecten Bibliotheek (UOB), het BIM Gebouwdossier (BGD) en het Digitale Stelsel Bouw en Installatie (DBSI ) zijn hier een logische aansluiting en vervolg op.

Infra en Industrie gingen ons voor…

Opdrachtgevers vanuit de Infra sector met name RWS hebben eveneens een boost gegeven aan standaardisatie. Met name vanuit Asset Management hebben opdrachtgevers ingezien dat standaardisatie leidt tot hogere efficiency, kwaliteit en effectiviteit. Standaarden zoals COINS, VISI en CB-NL waren nooit van de grond gekomen zonder financiële steun van deze (overheid) opdrachtgevers .

Ook in de Industrie sector was men al vroegtijdig overtuigd van de voordelen van BIM en System Engineering als het gaat om standaardisatie, virtueel ontwerpen, engineering en bouwen, prefab bouwen, onderhoud, veiligheid en kwaliteit. Ook deze sector heeft geïnvesteerd in de innovatieve (pilot) projecten met als ultiem doel: industrie 4.0.

Nu de B & U sector nog..

De B&U sector is qua ontwikkeling en toepassing van BIM achtergebleven bij de Infra en Industrie sector. Dit laat zich vooral zien in  het moeizaam tot stand komen van gezamenlijke standaarden/ afspraken.
De effecten van digitalisering en standaardisatie in de B&U sector laten zich tot nu toe dan ook (nog) niet terugzien in verhoging van de productiviteit. Daarnaast heeft de B&U sector niet meer de luxe van een (lange) ontwikkelingstijd zoals destijds Infra en Industrie geboden werd.

De digitalisering is in volle omvang over ons heen gerold, de winnaars zijn partijen die data omzetten in:

• Stuurinformatie;
• Bedrijfsprocessen data gedreven inrichten;
• Klanten in staat stellen tegen lagere kosten producten en diensten te produceren;
• Gezondere en efficiëntere gebouwen/ werkomgeving te creëren;
• CO2 footprint verlagen.

De vraag vanuit de markt naar een BIM Gebouwdossier is hoog

Onderwijs speelt een belangrijke rol om mensen op te leiden, welke nodig zijn om deze nieuwe technische innovators tot verdere ontwikkeling te brengen. Evenals onderzoek programma’s installatie techniek vanuit Technische Universiteiten en Hogescholen, samen met het bedrijfsleven en kennisinstituten.

Al bovengenoemde innovaties bieden hier de mogelijkheden toe. Ruimer gedefinieerd: Deze innovaties zijn (mede) oplossingen voor maatschappelijk thema’s zoals bv energie transitie, gezonder binnenklimaat, smart buildings, energie neutraal bouwen en circulariteit.

BIM innovaties vragen visie en leiderschap

Richting geven aan deze digitalisering/ informatie revolutie gekoppeld aan onderwijs programma’s vraagt visie en leiderschap vanuit overheid, opdrachtgevers, bedrijfsleven/brancheorganisaties en kennisinstituten.
Helaas is samenwerking en gezamenlijk optreden richting de markt en overheid van uit de bouw & installatiesector niet haar sterkste punt. Tel daarbij een overheid welke de bouw & installatiesector niet als echt serieuze gesprekspartner partij ziet als het gaat om innovatief vermogen en prioritering, dan is het probleem snel gemarkeerd.

De groei kansen in de bouw en installatie techniek zijn sterk. Om dit te doen welslagen dienen de hierboven genoemde projecten/opleidingen zo snel mogelijk voor de markt ter beschikking te komen. Inzet vanuit de bouw en installatie om deze projecten te bemensen is geen probleem, de financiering is de bottleneck. Het gaat om initiële investeringen welke zich zelf terugverdienen en opbrengsten generen voor de sector (zowel voor opdrachtgevers als opdrachtnemers).

De afgelopen jaren heeft de sector zelf geïnvesteerd, echter dit is niet voldoende.

Samenwerking zoals bij de ‘BIM Onderwijsdag’

Voor kennisoverdracht en het opleiden van mensen met de juiste vaardigheden en competenties zal ook het onderwijs versneld hier op in moeten spelen in samenwerking met bedrijfsleven/ brancheorganisaties. De samenwerking tussen zojuist genoemde partijen is wel te zien bij de ‘BIM Onderwijsdag’ 10 oktober in de Jaarbeurs en is dan ook een mooi voorbeeld van hoe het wel kan en hoort.

De tijd is rijp, aan de slag nu…. Brancheorganisaties, kennisinstituten, bedrijfsleven, opdrachtgevers  en overheid dienen elk daarin hun verantwoordelijkheid te nemen. Dit begint met overleg, afstemming en samenwerking breed in de B&U sector. Er liggen tal van projecten om op te pakken of door te ontwikkelen.

Instituten zoals de Bouw Informatie Raad en de branche organisaties zijn hierbij voorbaat het uitgelezen platform om dit te faciliteren. De Bouwagenda is daarbij wellicht een leidraad voor de start van initiatieven in deze richting. De WOI kan voor het onderwijs samen met de brancheorganisaties gesprekspartner zijn. Om o.a. bovengenoemde opleidingsinitiatieven op te tuigen, te faciliteren en te ondersteunen.

Het is nog steeds hard nodig om de toepassingen van BIM en de mogelijkheden breed te communiceren in de sector en daarbuiten, een BIM onderwijsdag zoals op 10 oktober as wordt georganiseerd biedt daartoe bij uitstek een podium voor.

Het ontbreekt aan investeringen vanuit de overheid, (kennis)instituten en bedrijfsleven om projecten zoals de Uniforme Objecten Bibliotheek, het BIM Gebouwdossier en nieuwe leerlijnen voor het Onderwijs/Opleidingen BIM/installatietechniek door te ontwikkelen.

“The country needs you ” is reeds ingevuld met het opstarten van bovengenoemde projecten door de sector, nu heeft de sector de “the country ” nodig daar waar het gaat om draagvlak en investeringen om deze projecten een echte kans van slagen te geven.

Door: Aart van Gelder – BIM adviseur UNETO-VNI, Vz Stichting WOI en BIR lid